Web tasarım her zaman somut ve gözle görülür bir sanat değildir. İncelikli, kullanılabilir ve çoğunlukla tanımlanamazdır. Basitçe, iyi tasarım genellikle görünmezdir.
Konuyu biraz daha açarsak – görünmez tasarım projelere katmanlar, saydamlıklar veya gizli anlamlar eklemek değildir. Kullanıcıya yönelik olarak işlevsel ve görsel şekilde mükemmel projeler ortaya çıkarmaktır.
Bu konu genç tasarımcıların sürekli olarak duyduğu bir şeydir. Tualinizi “dekore etmeniz” gerekiyorsa muhtemelen gereğinden fazla tasarlamaktasınızdır. En iyi web tasarım – bir projeyi gerçekten çalışır yapan tasarım – görünmezdir.
Ancak, bu görünmez tasarımı nasıl elde edersiniz? Özellikle de web tasarımı son derece görsel bir araç olduğu dikkate alındığında (görsel tasarım düşüncesini örneklendiren bazı web siteleri bu yazıda değerlendirilmektedir).
Konuyu çok dağıtmadan söylemek gerekirse, web tasarım görünürdür. Bundan hiç şüphe yok. Ama kullandığınız teknikler ve araçlar sıradan kullanıcının gözünü alacak kadar ışıl ışıl olmamalıdır.
Tasarımın büyük kısmı “doğru hissetmektir”. Kullanıcılar bir şeylere dahil olmak ve onlarla etkileşimde bulunmak isterler. Nedenleri anlamaları gerekmez. İşte bu görünmez tasarımdır.
Information Architects’in kurucusu ve yöneticisi Oliver Reichenstein görünmez tasarım kavramına yaptığı vurguyla meşhurdur. The Verge ile yaptığı röportajdan bir alıntı şöyledir:
“İyi web tasarım görünmezdir. İyi tasarım mikrotipografinin (yazı tipinin tam tanımı) atom altı seviyesinde, makrotipografinin (yazı tipinin nasıl kullanıldığı) görünmez çerçevesinde ve etkileşim tasarımı ile bilgi mimarisinin görünmez dünyasında gerçekleşir. Minimum bilinçli düşünce ile minimum girdi ve maksimum çıktı ekran tasarımcılarının odaklandığı konudur. Ve, tip tasarımcıları ve mühendisleri olarak mükemmel çözümü değil en iyi uzlaşmayı bulmaya çalışırız.”
Bir web sayfası veya mobil uygulama, hatta akıllı saat için etkileşimler ortaya çıkardığınızda iletişimin belirli türlerini tasarlıyorsunuzdur. Tasarımın mesajı desteklemesi ve önünde olmaması gerekir.
Elinizde bulunan tüm web tasarım araçlarıyla bir deneyim yaratacaksınız. Son web tasarım sizin ve hatta diğer web tasarımcılar için değildir, renk kuramı veya boşluklar veya tipografiden anlamayan (veya bunları umursamayan) daha geniş bir kitle içindir. Bu kişilerin tek bildikleri parçaların uyumlu, kullanılabilir ve ilginç bir şekilde bir araya gelmesidir.
Web tasarımı görünmez bir araç olarak ele almanın önemi buradan kaynaklanmaktadır.
Görünmez web tasarımdan bahsederken aklımıza birkaç farklı konu gelir. Görünmez web tasarımın her türü önemlidir ve çalışmanızı çeşitli şekillerde etkilemesi muhtemeldir.
Farkına bile varamayacağınız markalar veya reklamlar gibi görünmez ürünler ve yerleştirmeler (Bu konu çoğu durumda tasarımlarındaki yerleştirmeler hakkında düşünmek zorunda olan uygulama ve oyun tasarımcıları için önemlidir).
Bir eylem veya görevi üzerinde düşünmeden yerine getirecek kadar sorunsuz gerçekleşen görünmez etkileşimler ve bildirimler (Telefonunuzdaki alarm veya uyarı gibi).
Kullanıcılarla duygusal birliktelikler ve bağlar oluşturan ve insanlarda dahil olma duygusu ortaya çıkaran görünmez estetik (Odaklanacağımız konu budur).
Görünmez estetik, web tasarım kuramının temelini oluşturur. Güncel bir eğilim veya yeni ve harika bir kullanıcı deneyimi özelliğinin uygulanması değildir. Bir mesajı paylaşmak için metin, renk, tipografi, resimler, ikonlar ve teknikler kullanılmasıdır. Şimdi de, temel ilkelerin bazılarına ve bize neler sunabileceklerine göz atalım.
Metin ve dil: Kullandığınız kelimeler kullanıcılara bir ton ve duygusal mesaj iletir. İnsanların web tasarımınızla etkileşimi sırasında nasıl hissetmelerini istiyorsanız bunu ileten bir dil kullanın. Resmi mi, teklifsiz mi, komik mi? Kullanıcıyı tutkulu mu hissettirecek, eyleme mi davet edecek? Ayrıca kelimelerin ritmini de göz önünde tutun; yüksek sesle okuduğunuzda kulağa nasıl geliyorlar?
Renk: Her renk veya renk kombinasyonuna ilişkili bir duygu vardır. Üzerinde düşünülmesi gerekli duygusal ve kültürel değerlendirmelerle birlikte renk seçimi çok zaman alabilir. Kullanıcıların belirli eylemleri yerine getirmesine yardımcı olmanın yanında doğru duygu, armoni ve denge oluşturan renkleri seçmek için renk paletinizi dikkatli kullanın.
Tipografi: Yazı tiplerinin de özel anlamları olabilir. Kendi çevrelerinin anlamını alan basit sans serif fontlardan (Helvetica), resmiyet duygusu taşıyan kompleks gotik stillere (Baroque Text) kadar seçeceğiniz harf tipleri belirli bir duyguyu yansıtacaktır. Şüphede olduğunuzda normal ağırlıkta, düzenli genişliği olan sans serif veya basit serif fontlar kullanın.
Resimler: Kullandığınız resim neye hizmet ediyor? Bu konu fotoğrafları, animasyonları ve videoları içerir. İnsanlar mutlu ve gülümsüyor mu? (Daha doğrusu etrafta insan var mı?) Renkler sıcak mı soğuk mu? Eylem hızlı mı yavaş mı? Uygun tempo ve akış – yürüme hızı gibi düşünün – kullanıcılarda belirli bir konfor seviyesi ortaya çıkarabilir. Çok hızlı veya çok yavaş eylemler dikkati bu olguya çekmeye başlayabilir ve kullanıcılar resmin kendisinden çok eyleme odaklanır.
Simgeler ve kullanıcı ara yüzü ögeleri: Tutarlı bir simgeler ve kullanıcı ara yüzleri kümesi görünmezliğe giden yolda harikalar yaratabilir. Bu tür bir küme kullanıcılara bir sitenin nasıl çalıştığını ve eylem veya görünümleri farklı olsa bile simgelerin standart bir ekranda siteyle nasıl etkileşimde bulunulabileceğini söyler. Görünmezlik kullanıcı onun nasıl çalıştığı hakkında düşünmek zorunda kalmadığında oluşur. Alışverişi tamamlama veya ürünleri görmenin bir yolu olarak hemen hemen her çevrimiçi mağazanın kullandığı alışveriş sepeti simgesini ele alalım. Kullanıcıların son adıma nasıl geçileceği veya satın almanın nasıl yapılacağı konusunda düşünmeleri gerekmez; bu öge onları uygun eyleme yönlendirir.
Diğer teknikler: Web tasarımınıza yardımcı olan veya onu zora sokan çok sayıda web tasarım tekniği vardır – örneğin, eğimler, darbeler ve çerçeveler, boşluklar, alt çizgiler gibi çok sayıda gölge ve metin etkisi. Bu tekniklerin hepsinin en önemli özelliği nasıl kullanıldıklarıdır. Bir düzenleme yazılımında ilgili aracı açar ve varsayılan ayarlarla “uygula” derseniz muhtemelen bir şeyleri yanlış yapıyorsunuz ve cafcaflı bir sonuç elde edeceksinizdir. Bu etkiler kullanıcının büyük bir gölge içeren bir resme ve yoruma bakmak zorunda kalmayacağı bir şekilde kullanılmalıdır (eğitimli bir göz bunu fark edebilse bile). Web tasarım etkileri, genel mesaja ve görsellerin amacına sadece katkı sağlamalıdır.
Bir an için Oliver Reichenstein’in ne dediği hakkında düşünelim. Kendisi hem “mikro” hem de “makro” ögeleri vurgulamaktadır. İşin anahtarı budur. Tamamen görünmez olmak için web web tasarımın her detayına kadar mükemmel hale getirilmesi gereklidir.
Basit ve amaca yönelik web tasarım yapın. Sadece bir tekniği kullanmak istediğiniz için aşırı süslemede bulunmayın ve moda ögeler eklemeyin. Küçük parçaları sorunsuz çalışacak ve büyük resmi projenizin resmetmesi beklenen tüm fikri yansıtacak şekilde tasarlayın. Aşırı düşünmeyin: Bazen basit bir çözüm doğru çözümdür (Muhtemelen görünmez web tasarımın ardındaki düşüncenin düz web tasarım eğiliminin başlamasına ve bu kadar popüler kalmasına yaptığı katkının nedeni budur).